Nico van Jole, de uitvinder van de energieloze motor
Het ‘Niconium’ staat op een duister adres te Antwerpen. De uitvinder wordt tot op heden niet serieus genomen. Het is ook niet te geloven. Als iemand beweert dat hij thuis een brandstofloze motor heeft staan, spits je je oren en gaat met hem mee naar zijn woning om het onbegrepen ding te aanschouwen. Nico van Jole is een kalme man. Zo kalm als je alleen kunt zijn, waneer je zeker weet dat je gelijk hebt. Nadat twintig jaar niemand naar hem heeft willen luisteren, voert hij me zijn huiskamer vol bloemmotieven binnen. Van Jole duwt me een plastic fles in de hand. Ik moet allerlei extra spieren inzetten. Hij is loeizwaar. Kwik! Het Niconium is een buis in een standaard. Hij werkt op kwikdruk. Wanneer hij eenmaal gevuld is en verticaal om zijn as draait, houdt hij nooit meer op met draaien. Nooit meer. Hij levert dan zelfs energie. Dankzij de hydrostatische paradox. Een natuurverschijnsel dat de naam aan zijn raadselachtigheid dankt. “Een heilige wet, die hydrostatische paradox”, zegt van Jole smalend. “Maar het is een dogma. Op een wetenschappelijke conferentie in 1870 vastgesteld. Berust op niets. De mensen die het Niconium bestrijden, beroepen zich er nog steeds op. Het zoeken naar een perpetuum mobile, een eeuwig bewegend toestel, was in de vijftiger jaren een rage. Niet voor niets. Einstein geloofde er in en Da Vinci heeft er mee geëxperimenteerd. Ik ben door gegaan met zoeken. In 1958 kreeg ik het eerste prototype aan de gang. Het draaide enkele weken. Tot mijn laboratorium in Groningen door een merkwaardige brand werd verwoest. In de uitgebrande resten werd geen spoor gevonden. Ik werd van brandstichting beschuldigd en kwam in de gevangenis terecht”. Van Jole maakt een wurgend gebaar met zijn handen. Wardenier, de uitvinder van de heteluchtmotor werd opgeborgen in een psychiatrische inrichting. Geen minister heeft het Nicomium in ontvangst willen nemen. Misschien is het wel een gevaar voor de maatschappelijke orde. Misschien zien de politici of wetenschapsmensen de gevolgen wel beter dan ik? De oliemagnaten en hun belangen, je weet wel. Tegen de kostprijs van een Volkswagen kan iedereen zo’n ding in huis hebben”. De koffie pruttelt en van Jole stommelt de trap naar de zolder op. Hij komt beneden met een vergulde buis, voorzien van kraantjes. Binnenin glanzen prachtig geoliede zuigers. De precisie van een maanlander. Onwerkelijk contrasterend met het bloemetjesbehang en de trijpen stoelen.